بررسی فراوانی سوء مصرف مواد در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی با و بدون سابقه خودزنی در بیمارستان روزبه شهر تهران از تیرماه ۱۳۸۷تا تیرماه ۱۳۸۸

زمینه وهدف: هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی سوء مصرف مواد در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی با و بدون سابقه خودزنی در بیمارستان روزبه شهر تهران از تیرماه 1387 تا تیرماه 1388 است. ضرورت انجام طرح: باتوجه به اینکه مطالعاتی درمورد شیوع بالای خودزنی و سوء مصرف مواد در بیماران اختلال شخصیت مرزی وجود دارد و نیز مطالعاتی هم وجود دارد که ارتباط معنی دار بین فراوانی سوءمصرف مواد وخودزنی را دراین بیماران مطرح کرده اند (البته با در نظر گرفتن این موضوع که خودزنی یکی از معیارهای تشخیصی اختلال شخصیت مرزی است) ما را برآن داشت که این موارد را در یک دوره زمانی یک ساله درتحقیقی آینده نگر در یک بیمارستان ریفرال روان پزشکی در شهر تهران به تفکیک مواد مورد سوء مصرف مورد بررسی قراردهیم که خوشبختانه غیر از جنسیت، بقیه پارامترهای ما با سایر مطالعات مذکور تقریباَ همخوانی داشت. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی، بر روی 70 بیمار مبتلا به اختلال شخصیت مرزی مراجعه کننده به بیمارستان روزبه، انجام شد. بیمارانی که تشخیص اختلال شخصیت مرزی در آنها براساس ملاک های تشخیصی dsm-iv و مصاحبه روان پزشکی قطعی شد، وارد مطالعه شدند. به همه این افراد پرسشنامه طراحی شده ای شامل رفتارهای خودآزاری و مصرف داروهای مختلف و سوء مصرف مواد مخدر داده شد. اطلاعات جمع آوری گردید، برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری و نرم افزار16.00 spss استفاده شد. یافته ها: از مجموع 70 بیمار، 7/35% زن و 3/64% مرد بودند. میزان خودزنی در مردها (6/58%) بالاتر بود. ازمجموع 70 نفر 54 نفر (1/77%)سابقه خودزنی و سوء مصرف مواد داشتند و 6 نفر (6/8%) سابقه خودزنی و سوء مصرف مواد را نداشتند. در آنالیزآماری انجام شده، بین بیماران با و بدون سابقه خودزنی از نظر سوء مصرف مواد تفاوت معناداری وجود داشت به طوری که فراوانی سوء مصرف مواد در بیماران با سابقه خودزنی بیش تر از بیماران بدون سابقه خودزنی بود. همچنین ارتباط معکوسی بین سطح تحصیلات و میزان خودزنی بیماران وجود داشت. به علاوه، 7/66% این بیماران بعد از خودزنی نیاز به اقدامات پزشکی پیدا کرده بودند. چهل نفر (1/57%) بیماران با سابقه خودزنی، سابقه مصرف داروهای روان پزشکی داشتند اما ارتباط معناداری بین مصرف این داروها و سوء مصرف مواد و خودزنی وجود نداشت. شایع ترین مواد مصرف شده به ترتیب الکل (9/62%)، حشیش (1/57%)، ترامادول (4/41%)، کرک(3/243%) و اکستازی (9/22%) بود. بیمارانی که سابقه خودزنی داشتند، سوء مصرف مواد بیش تری داشتند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه و سایر مطالعات مشابه، فراوانی بالای سوء مصرف مواد در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی با و بدون سابقه خودزنی را نشان می دهد. از این رو، توجه به مسأله سوء مصرف مواد دراین بیماران و لزوم آموزش و برنامه ریزی در این زمینه، ضروری به نظر می رسد.